بسیاری از افراد تصور میکنند که قرارداد تنها با یک امضا رسمیت پیدا میکند؛ درحالیکه این امضا بهمعنای پذیرش تمام تعهدات، شرایط و بندهایی است که ممکن است بعدها آثار حقوقی سنگینی برای طرفین ایجاد کند. ازاینرو، آگاهی دقیق از مفاد قرارداد پیش از امضا، مهمترین گام برای جلوگیری از اختلافات احتمالی در آینده است.
یک امضای آگاهانه، مانع بروز بسیاری از مشکلات و پشیمانیهای بعدی خواهد بود.
1. ضرورت بررسی اطلاعات طرفین قرارداد
نخستین و بنیادین بخش هر قرارداد، درج صحیح مشخصات کامل طرفین است. نام و نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی، و در قراردادهای ملکی، اطلاعات مربوط به مالک باید بدون خطا ثبت شود. هرگونه اشتباه حتی یک رقم میتواند در پیگیریهای حقوقی و اثبات رابطه قراردادی مشکل ایجاد کند.
2. دقت در آدرس و مشخصات کامل ملک مورد اجاره
در قراردادهای اجاره، درج دقیق موقعیت ملک اهمیت ویژهای دارد. آدرس، پلاک ثبتی، طبقه، واحد و هرگونه مشخصهای که ملک را از سایر املاک مجزا میکند، باید روشن و بدون ابهام باشد. بیدقتی در این مورد، گاه منجر به اجاره ملک متفاوت از مورد توافق شفاهی میشود و زمینهٔ اختلاف را فراهم میکند.
3. تعیین مبلغ، رهن، اجارهبها و مدت قرارداد
جزئیات مالی از مهمترین اجزای قرارداد هستند و باید بهصورت شفاف ثبت شوند، از جمله:
هرگونه ابهام در این بخش میتواند در آینده به اختلاف جدی بین موجر و مستأجر منجر شود.
4. تعیین تعهدات موجر و مستأجر
تمام تعهدات طرفین باید بهصورت دقیق و روشن در متن قرارداد درج شود. از جمله:
هر توافق شفاهی، تا زمانی که در قرارداد مکتوب نشود، قابلیت استناد حقوقی ندارد.
5. پیشبینی شرایط فسخ قرارداد
یکی از بخشهای مهم هر قرارداد، تعیین شرایط و نحوهٔ فسخ آن است. لازم است بهصورت شفاف مشخص شود که در چه شرایطی مستأجر میتواند ملک را زودتر تخلیه کند یا در چه مواردی موجر حق فسخ دارد. تعیین دقیق این موارد مانع بروز برداشتهای متفاوت و اختلافات بعدی میشود.
نکته کلیدی
هر واژه یا عبارت مبهم در قرارداد، میتواند به منشأ یک اختلاف حقوقی تبدیل شود. در صورتیکه معنای هر بند یا اصطلاح حقوقی برای طرفین روشن نباشد، پرسش و رفع ابهام ضروری است. مفاهیم حقوقی گاهی ساده بهنظر میرسند اما آثار حقوقی عمیقی دارند. قرارداد را میتوان به مسیری تشبیه کرد که نیازمند آگاهی از نقاط حساس و پرخطر آن است.
6. قرارداد رسمی یا قرارداد عادی؟ اهمیت رسمیت قرارداد
تفاوت میان قرارداد رسمی و عادی (دستنویس یا چاپی) در پشتوانهٔ قانونی آنهاست. قرارداد رسمی از ضمانت اجرای قانونی برخوردار است و در صورت بروز اختلاف، امکان پیگیری حقوقی سریعتر و مطمئنتری فراهم میکند.
مزایای تنظیم قرارداد رسمی از طریق سامانهٔ کاتب
تنظیم قرارداد محضری
راهکار دیگر، تنظیم قرارداد در دفترخانهٔ اسناد رسمی است که به قرارداد، اعتبار رسمی و پشتوانهٔ قانونی میبخشد.
7. توصیههای ضروری برای مستأجران
اعتماد مهم است، اما مدرک معتبر، اساس امنیت حقوقی است.
8. چهار اصل طلایی برای یک قرارداد بدون دردسر
این چهار اصل، اساس یک قرارداد مطمئن و کمریسک است و از نگاه حقوقی، بهترین نسخه برای جلوگیری از اختلافات احتمالی محسوب میشود.
نتیجهگیری
تنظیم و امضای قرارداد اجاره، فرایندی حقوقی و حساس است که نیازمند دقت، شفافیت و آگاهی کامل از تعهدات طرفین است. بررسی دقیق بندها، استفاده از قراردادهای رسمی و آگاهی از حقوق و تکالیف قانونی، نقش اساسی در کاهش اختلافات و تضمین امنیت طرفین دارد.
درک صحیح از قواعد حقوقی، نخستین قدم برای حفظ حقوق و جلوگیری از مشکلات آتی است.
